Van je eigen tuin tot een tiny forest. De lente kondigt zich dit jaar al vroeg aan en toont – naast het effect van klimaatverandering – ook de eerste tekenen van een nieuw seizoen. Na een uitzonderlijk natte winter kijkt menigeen uit naar het lentezonnetje en het in bloei staan van de natuur in onze stadsparken, tuinen, groot of klein, op het balkon, in de wijk, aan de gevel of nog in aanplanting. Zo ook in Groningen!
Vroege Lentekriebels
Hoe mooi ontspruitend groen en voorjaarsbloesem ook is, voor de natuur komt het te vroeg. De lenteplanten en -bloemen staan door de hogere temperaturen gemiddeld een maand eerder in bloei dan vijftig jaar geleden. Dat concludeerden natuurwetenschappers Arnold van Vliet, Wichtertje Bron en Letty de Weger onlangs. Planten als het gewone speenkruid, de gele kornoelje, het gewone sneeuwklokje en de krokus staan al volop in bloei. Het is een van de vele berichten - zoals ook de zorgwekkende sneeuwarmoede in skigebieden en het regelmatig uitroepen van jaren en maanden als het natste, de warmste of droogste ooit - dat wederom de spotlight zet op de toenemende effecten van klimaatverandering. Reden temeer om in actie te komen. Vergroenen is daar een van!
Meer groen te doen
Volgens recent onderzoek is er ook veel extra groen nodig - minstens 200 km2 - om inwoners tegen hitte en droogte te beschermen. Maar wanneer is een woonomgeving dan groen genoeg? Het rapport van adviesbureau Sweco in opdracht van de ANWB, Staatsbosbeheer, de Vogelbescherming en Natuur & Milieu komt met de volgende groennorm; iedereen moet vanuit zijn huis minimaal drie bomen kunnen zien en op 300 meter wandelen moet er een groene verblijfsplek zijn. Daarnaast moet voor elke inwoner 50 m2 groen beschikbaar zijn en elke buurt moet 55% groen zijn. Kortom, genoeg vergroening nog te doen!
Groene longen van Groningen
Vergroenen is belangrijk voor de toekomst van Groningen en essentieel voor de aanpak van klimaatverandering. Meer, beter en bereikbaarder groen staat dan ook hoog op de Groningse agenda zoals geformuleerd in Het Vitamine G Groenplan (2020) van de gemeente. Het draagt niet alleen bij aan welzijn, gezondheid, een betere luchtkwaliteit, klimaat, hittestress, wateropslag en biodiversiteit, maar boost ook de recreatie-, cultuurhistorische en ook economische waarde van Groningen. Met zoveel goeds dat komt van vergroenen, heeft de gemeente dan ook de ambitie om jaarlijks 30.000 m2 groen toe te voegen en voor 1.000 bomen aan te planten op diverse gronden en terreinen. De totale teller staat inmiddels op meer dan 3.200 bomen! Ook de Provincie Groningen investeert volop in gezonde, groene longen, samen met bewoners, beheerders en gemeenten. En die aantallen gaan rap met onvermoeibare vrijwilligers zoals bij Meer Bomen Nu en acties als ‘Bomen zijn de Baas’, waarmee de tuinen in de gemeenten Midden-Groningen, Stadskanaal, Pekela en Westerwolde sinds kort maar liefst 9.000 boompjes en struiken rijker zijn.
Historisch Groen op de Grote Markt
En ook het hart van de stad bekend op historische wijze groen; als onderdeel van de herinrichting van de Markt worden hier in totaal 28 bomen gepland. Bijzonder, aangezien de Markt - op een enkele boom na – eerder steen dan groen kende. De bomen voegen niet alleen kleur toe aan het plein, maar bieden tevens schaduw en verkoeling tijdens de warmere zomerdagen. Onder het plein wordt een ingenieus bewateringssysteem aangelegd, waarmee het regenwater opgevangen wordt en in droge tijden de bomen worden voorzien van water. Naar verwachting zijn de werkzaamheden komend voorjaar klaar.
Van snoeikaart en aanplanting tot soorten en kiemjaar; wil je meer weten over (geregistreerde) bomen in de gemeente Groningen, check dan de Bomenkaart.
Kleine veranderingen, groot effect
Niet alleen de overheid, maar iedereen kan natuurlijk een rol spelen in het vergroenen en klimaatbestendig maken van hun eigen leefomgeving. In sommige gevallen moet dat zelfs, want de steeds extremere hoosbuien leiden tot grote wateroverlast. Sinds 1 januari 2024 is daarom de Hemelwaterverordering van kracht en moeten inwoners zelf ervoor zorgen dat het regenwater uit hun tuin niet ook in het al overvolle riool belandt. Leuk is dat misschien niet, maar helaas wel nodig.
Dat kan al met kleine aanpassingen in onze tuinen, balkons of op daken. Het verminderen van het gebruik van pesticiden en het planten van inheemse flora die bestuivers aantrekt, kan een groot verschil maken. Maar leidend is vooral; hoe meer groen en hoe minder tegels, hoe beter! Dat zorgt ervoor dat het regenwater in de bodem kan wegzakken en het grondwater kan aanvullen. Daarnaast houdt al dat groen je tuin koeler op hete zomerse dagen. Regenwater opvangen kan ook door middel van een regenton. Opgevangen regenwater kun je vervolgens gebruiken voor de besproeiing van je tuin. Zo bespaar je ook nog op je waterrekening. Tip: gebruik het regenwater ook voor je kamerplanten, er zit minder kalk in en is daarom gezonder.
Van tuin tot schoolplein: Elke blaadje en zaadje telt!
Wil je jouw straat of wijk groener maken? Denk dan eens aan een geveltuin of het adopteren van een Boomtuin. Geveltuinen en boomtuinen rond bomen zijn goed voor het klimaat en biodiversiteit in de stad. Én ze zijn een mooie toevoeging aan de leefomgeving. Kortom: een aanwinst voor Groningen. De gemeente Groningen biedt dan ook diverse tips en mogelijkheden om te vergroenen. Heb je interesse om een geveltuin aan te leggen? Bekijk dan de gebieden waarin je zelf een geveltuin kunt aanleggen, de voorwaarden én een handig stappenplan op de website van de gemeente Groningen.
Ook denken ze graag mee hoe je jouw wijk groener kan maken samen met buurtgenoten. Heb je een plan voor meer groen in jouw buurt? Stuur het op. De groencoördinator neemt dan contact met je op om te bespreken wat er mogelijk is. Ook voor groene schoolpleinen zijn er diverse opties ! Zo werken we tegel voor tegel en boom voor boom samen aan een klimaatrobuuste regio. Lees meer Klimaat en Groen in Groningen >
Groene Vingerafdruk Tips
Groninger Landschap
Inspiratie vind je niet alleen in je achtertuin, maar ook volop bij het Groninger Landschap, de hoeder van maar liefst 8.300 hectare aan natuurlijke schatten en biodiversiteit, van de kwelders en polders tot de bossen. Houd je van cultuur en natuur, van struinen en onderzoeken? Neem dan beslist even een kijkje op hun website, want ze bieden talloze activiteiten en excursies - te voet, al varend of fietsend - om de schoonheid en diversiteit van het Groninger landschap zelf te ontdekken en te (her)waarderen.
Lees meer >
26 mrt – 1 apr: Week van de Groene Tuin
Weet je nog niet wanneer je nu écht aan de slag wilt gaan met het vergroenen van je tuin, balkon of straat? Dan biedt De Week van de Groene Tuin wellicht dat duwtje in de goede richting! Wil je meer mensen laten meegenieten van wat er groei en bloeit in jouw tuin? Deel dan jouw (tuin)tips op sociale media met #weekvandegroenetuin!
Lees meer >
Een nieuw Tiny Forest in de maak
Hoewel nog even uitgesteld vanwege de natte bodem, staat na Gravenburg, Winschoten en Vinkhuizen een nieuwe Tiny Forest in Groningen op de planning. Dit maal bij Basisschool De Kimkiel in de wijk Lewenborg. Het project, onder leiding van Kees Siderius van IVN Noord en met steun van VolkerWessels, biedt een prachtige kans om kinderen te verbinden met de natuur én de biodiversiteit in Groningen te versterken. Wist je trouwens dat maar liefst 60% van de schoolplein in Nederland ongezond versteend zijn? De gemeente Groningen stimuleert dan ook de aanleg van groene schoolpleinen voor basisscholen en scholen voor voortgezet bijzonder onderwijs met een flinke bijdrage. Interesse als school? Van 1 maart tot 1 mei kun je jouw subsidieaanvraag indienen!
Meer informatie Tiny Forest De Kimkiel>
Het Koploperbos
Een duurzaam ondernemen inspiratiebos. Een primeur in de stad Groningen en inspirator voor deelnemende bedrijven om zo CO2-neutraal mogelijk te ondernemen. Een van de doelen van het Koploperbos is om uiteindelijk 8000m2 aan te leggen waarmee over een periode van 50 jaar zo’n 328 ton CO2 wordt afgevangen. Aanvullend helpt en ondersteunt het ‘intrinsiek gemotiveerde’ mkb-bedrijven en andere organisaties om zo duurzaam mogelijk te ondernemen. Lees meer >
De Klimaatproeftuin van BuildinG
Een ander soort tuin, maar niet minder relevant! De Klimaatproeftuin is dé plek waar kennisinstellingen, overheden, maatschappelijke organisaties en bewoners samenkomen en zoeken naar nieuwe praktische toepasbare oplossingen om de stad toekomstbestendig te maken. Hier kwam o.a. De Klimaatboom tot bloei, waarmee groen toch een plekje kan krijgen in steden, op plekken waar het plaatsen van bomen normaal niet mogelijk is.
Lees meer >
8-10 mrt: Grasnapolsky
Toe aan een ander soort natuur dan je achtertuin? Een met een vleugje muziek en vol kunst en expedities? Zorg dan dat je nog een ticket bemachtigt van Grasnapolsky, waar in een voormalige strokartonfabriek midden in de natuur onder het thema 'Grond Om Te Blijven' historie en cultuur op natuurlijk wijze samenkomen!
Lees meer >
30 mrt: Wie zaait, die oogst: Noordelijke Zadenmarkt
Na een onderbreking van vier jaar is het zover: de 7e Noordelijke Zadenmarkt! Het Noordelijk Zadennetwerk (NZN), Stichting Groninger Voedseltuinen, Terra en de Natuur en Milieufederatie Groningen verwelkomen je dan weer met open armen voor een zadenmarkt in en rondom de kenniswerkplaats van Terra ‘De Pionier’ op het Terra Suikerterrein in Groningen. Naast een breed palet van standhouders met ecologische en lokale zaden, kun je rekenen op workshops voor jong en oud, interessante lezingen, een paneldiscussie en lekker eten en drinken.
Meer informatie >
BinnenBos voor in de Klas
Het IVN BinnenBos project onderstreept ook het belang van groen, niet alleen buiten, maar ook binnen! Voor €350 transformeert het BinnenBos pakket een klaslokaal in een levendige, gezonde leeromgeving, compleet met planten, potjes, en stekjes. Aangevuld met e-lessen en praktische tips. Deze groene aanvulling in de klas heeft niet alleen een positieve impact op de luchtkwaliteit en het welzijn van de leerlingen, maar ook op de leerprestaties!
Lees meer >
21 mrt - 31 okt: NK Tegelwippen
Groningen doet natuurlijk weer mee! We staan inmiddels op plek 9 van grote steden met 126.388 gewipte tegels. Wat zijn de spelregels? Simpel, door in Groningen zoveel mogelijk tegels te wippen in eigen voor-, achter-, of geveltuinen gaan we de strijd aan met andere gemeenten. Inspiratie of tips nodig van een heuse wipper? Lees meer >
Boomkiezer: Zie door de bomen het bos weer
Ook aan de slag met het planten van bomen, maar weet je niet hoe te beginnen en welke soorten het beste passen bij jouw wensen? Of je nu een enkele boom zoekt voor in je tuin, een heg wil planten, vooral de bijen wil helpen of meer bloeiende bomen en struiken wil in het najaar, de Boomkiezer helpt je op weg! Boomkiezer.nl is onderdeel van Plan Boom, een campagne van de Natuur en Milieufederaties om zoveel mogelijk bomen te planten (waaronder ook in Groningen!).
14 mrt: Open Dag MBO Terra
Met al deze groene ambities is het maar goed dat - in aanvulling op hun bestaande aanbod rondom natuur, tuin & landschap, dier & welzijn, bloem, groen & styling - MBO Terra vanaf schooljaar 2024-2025 start met een nieuwe opleiding Groen, Grond en Infra. Klinkt interessant? Donderdag 14 maart is er weer een open dag! Lees meer >
Groningen groeit in ieder geval groener. Van het aanleggen van een geveltuin, het bijdragen aan stadsvergroening tot het deelnemen aan gemeenschapsprojecten zoals Tiny Forests en moestuinieren. Elke inspanning telt, versterkt onze connectie met de natuur, draagt bij aan een gezondere leefomgeving en zet Groningen als een groene metropool duurzaam op de kaart. Voor onszelf én toekomstige generaties!
Er gebeurt natuurlijk nog veel meer. Heb je tips, stuur ze door! Op zoek naar tips of meer informatie? Neem een kijkje op de websites van Duurzaam Groningen, Natuur en Milieufederatie Groningen en IVN Groningen, en lees meer over de groene plannen van Groningen in Groenplan Vitamine G.